Cyberveiligheid in de zorg: 4 praktische tips die echt werken

Zorg draait om beschikbaarheid. Cyberveiligheid ook.

Stel je voor: je komt terecht op de spoedeisende hulp. Alles wordt in werking gezet om jou te helpen. De juiste mensen staan klaar, processen lopen soepel en de technologie doet wat het moet doen. Geen tijd te verliezen. Alles moet kloppen, want het gaat om een mensenleven.

Maar wat als op datzelfde moment de digitale systemen falen? Geen toegang tot patiëntgegevens. Geen werkende apparatuur. Geen inzicht in wie je voor je hebt of welke zorg deze persoon nodig heeft. Dit is geen hypothetisch scenario. Dit is wat er gebeurt wanneer digitale veiligheid tekortschiet.

Digitale verstoring is directe zorgverstoring

Zorginstellingen worden steeds vaker geconfronteerd met cyberaanvallen die de continuïteit direct raken. Denk aan apparatuur die uitvalt, systemen die platgaan, dossiers die ontoegankelijk worden of afspraken die niet doorgaan. Het zijn geen IT-problemen. Het zijn zorgproblemen.

En toch blijft cybersecurity vaak iets technisch. Iets wat de IT-afdeling regelt. Maar als zorgprofessional weet je: als één schakel uitvalt, komt het hele systeem onder druk te staan. En dat geldt net zo goed voor je digitale omgeving.

Cyberveiligheid is dus geen luxe of compliance-vinkje. Het is een vereiste om goede zorg te kunnen blijven leveren.

Vier praktische tips om digitale weerbaarheid in de zorg te versterken

Digitale veiligheid hoeft niet ingewikkeld te zijn. Of je organisatie nu al een volwassen securitystrategie heeft of nog aan het begin staat, er zijn altijd concrete, haalbare stappen te zetten.

Bij Orange Cyberdefense begeleiden we zorginstellingen dagelijks bij het versterken van hun digitale weerbaarheid. Niet met standaardoplossingen, maar met inzichten die passen bij waar je nu staat. Deze vier tips komen daarin steeds terug:

Tip 1: Breng alle apparaten in kaart – ook mobiel, OT en IoT

Je kunt pas beschermen wat je kent. Toch blijven veel apparaten buiten beeld: infuuspompen, scanners, sensoren, smartphones. Allemaal verbonden met het netwerk en dus een potentieel toegangspunt.

Door dit eerst scherp in kaart te brengen, krijg je grip op je aanvalsoppervlak. Dat is het fundament onder elke effectieve aanpak.

Meer weten over de risico’s van "onzichtbare" apparaten in de zorg? Lees de blog ‘Onzichtbare ingangen’ van Matthijs van der Wel-ter Weel

Tip 2. Test en beveilig AI-systemen, én gebruik AI als bondgenoot

AI biedt kansen in zorgprocessen, maar vormt ook een risico. Denk aan onbedoelde toegang, manipulatie via prompt injection of zwak ingerichte AI-interfaces.

Tegelijkertijd kan AI je helpen om patronen in netwerkverkeer of gebruikersgedrag veel sneller te herkennen. Daarmee wordt AI een versterking van je detectiecapaciteit, als je het goed inzet.

Meer weten over hoe AI zowel een risico als een kans vormt in de zorg? Lees het blog ‘AI en Ransomware’ van Matthijs van der Wel-ter Weel.

Tip 3: Vergroot digitaal bewustzijn in alle lagen van de organisatie

Cyberveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Van arts tot bestuurder, van verpleegkundige tot applicatiebeheerder: iedereen speelt een rol in veilig digitaal gedrag.

Kleine handelingen kunnen grote impact hebben. Training, duidelijke communicatie en vooral bewustwording maken daarin het verschil.

Tip 4: Werk vanuit inzicht aan volwassenheid

Echte weerbaarheid begint niet met technologie, maar met inzicht. Waar sta je nu als organisatie? Waar wil je heen? En wat is er nodig om daar te komen?

Zorginstellingen verschillen sterk in maturiteit, infrastructuur, ambities en middelen. Daarom is het essentieel om eerst goed te kijken naar je specifieke situatie, je risico’s en je omgeving. Vanuit dat fundament kun je strategie, tooling en budget doelgericht inzetten, met maximaal effect.

Inzicht is geen luxe, maar noodzaak

Of je nu een academisch ziekenhuis bent met een uitgebreid securityteam, of een kleinere zorginstelling die net start met digitale weerbaarheid: het begint altijd met inzicht.

Wij geloven dat de meest effectieve aanpak begint met het goed in kaart brengen van je situatie. Van daaruit kun je gerichte keuzes maken, prioriteren en investeren in wat voor jouw organisatie echt werkt. Dat is geen doel op zich, maar een slimme, strategische stap naar duurzame zorg.

Want net als op de spoedeisende hulp geldt in cybersecurity: alles moet kloppen, altijd.